Τι είναι το Web 2.0; Εργαλεία & Εφαρμογές του Web 2.0

TI EINAI TO WEB 2.0

Ο όρος Web 2.0 (Ιστός 2.0) χρησιμοποιείται για να περιγράψει τη νέα γενιά του Παγκόσμιου Ιστού η οποία βασίζεται στην όλο και μεγαλύτερη δυνατότητα των χρηστών του Διαδικτύου να  μοιράζονται πληροφορίες και να συνεργάζονται online.

Η φράση Web 2.0 ειπώθηκε για πρώτη φορά το 2004 κατά τη διάρκεια ενός συνεδρίου μεταξύ της O’Reilly Media και της Media Live International, όπου προτείνονταν ιδέες για την αναβάθμιση του παγκόσμιου ιστού.

Συνεχώς έβγαιναν νέες εφαρμογές και ιστοσελίδες οι οποίες αναγνωρίζονταν από το ευρύ κοινό σε σύντομο χρονικό διάστημα. Έχει οργανωθεί μια σειρά από συνέδρια με τον τίτλο Web 2.0 Summit, τα οποία συνεχίζονται και μέχρι σήμερα, για να αποσαφηνιστεί ο όρος και να προωθηθεί η ιδέα σε όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη.

Ο χρήστης θα μπορεί να δρα στον Παγκόσμιο Ιστό όπως δρούσε μέχρι τώρα στον υπολογιστή του. Οι πιο ειδικοί μιλούν για ένα νέο τρόπο σχεδίασης των ιστοσελίδων, ο οποίος θα βασίζεται στη διάδραση του χρήστη. Θα επιτρέπει στο χρήστη να αλλάξει τόσο το περιβάλλον της σελίδας, όσο και να παρέμβει στο περιεχόμενό της. Χαρακτηριστικές εφαρμογές του Web 2.0 είναι τα κοινωνικά μέσα(social media), τα wiki, και τα blog. Πολλές από τις εντολές διάδρασης που χαρακτηρίζουν τη λειτουργία του Web 2.0 μας είναι ήδη γνωστές από διάφορες ιστοσελίδες social media, όπως το facebook, το twitter ή το youtube. Εκφράσεις όπως like, search, tag, links ή authoring, τις συναντούμε συνεχώς στις παραπάνω εφαρμογές Web 2.0

ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΟΥ WEB 2.0

Ιστολόγια - Blogger (http://www.blogger.com)

Τα ιστολόγια είναι διαδικτυακά ημερολόγια ενός ή περισσοτέρων συγγραφέων, τα οποία περιλαμβάνουν ποικίλες καταχωρίσεις ή άρθρα (με κείμενα, ήχους, φωτογραφίες, σκίτσα, video κ.α.). Οι καταχωρήσεις (σκέψεις, σκόρπιες ιδέες, σχολιασμός γεγονότων, απόψεις, ειδήσεις κ.α.) παρουσιάζονται κατά χρονολογική σειρά έτσι ώστε οι πιο πρόσφατες προσθήκες να παρουσιάζονται πρώτες. Το εργαλείο Blogger είναι μία δωρεάν υπηρεσία της Google για τη δημιουργία ιστολογίων. Με τη δημιουργία ενός λογαριασμού Google ή με τη χρήση ενός υπάρχοντος, μπορούμε εύκολα να δημιουργήσουμε το ιστολόγιο μας με μηδενικό κόστος.

Η συγκεκριμένη υπηρεσία μας παρέχει όλα τα βασικά χαρακτηριστικά των ιστολογίων και αποδεικνύεται ιδανική λόγω της απλότητας στη χρήση της. Δίνετε αρχικά ένα τίτλο στο ιστολόγιο σας, καθορίζετε την ηλεκτρονική του διεύθυνση, επιλέγετε το πρότυπο εμφάνισης που θέλετε να ακολουθεί και είστε έτοιμοι να αρχίσετε τις αναρτήσεις, να προσθέσετε δηλαδή τα άρθρα σας. To Blogger μας επιτρέπει να ενσωματώσουμε στο ιστολόγιο σειρά μικροεφαρμογών (π.χ. από τον καιρό και βίντεο συλλογές εικόνων από το Flickr, μέχρι τις αναρτήσεις σας στο Twitter ή ψηφοφορίες) που μπορούν να εμπλουτίσουν ακόμη περισσότερο την αλληλεπίδραση του χρήστη με το ιστολόγιό μας.

1.Ποιοι μπορούν να φτιάχνουν εκπαιδευτικά ιστολόγια σήμερα;

• Ένας Εκπαιδευτικός.
• Επιμορφούμενοι εκπαιδευτικοί.
• Μια σχολική τάξη.
• Μια ομάδα μαθητών.
• Μια σχολική μονάδα.
• Στελέχη της εκπαίδευσης.
• Ένας σύλλογος εκπαιδευτικών.

2.Για ποιους λόγους δημιουργούνται εκπαιδευτικά ιστολόγια;

• Επικοινωνία με άλλους.
• Βοήθεια στους μαθητές και υποστήριξη της διδασκαλίας.
• Δημόσια προβολή μιας συλλογικής εργασίας.
• Προσωπική έκφραση.
• Ημερολόγιο μαθημάτων (Στα πλαίσια της εργασίας δημιουργείται ένα blog που χρησιμοποιείται ως ημερολόγιο)

1^ο είδος:Ιστολόγιο εκπαιδευτικού που απευθύνεται στους μαθητές του.

Μπορεί να περιέχει βασικά σημεία της διδασκαλίας, ερωτήσεις αφόρμησης πριν τη διδασκαλία ενός αντικειμένου, πρόσθετο διδακτικό υλικό (video, εικόνες, ηχητικό κείμενο), προτάσεις για διάβασμα ή περιήγηση στο δίκτυο, σχολιασμό της επικαιρότητας, ανάθεση εργασιών προς τους μαθητές, ενημέρωση των γονέων κ.α. Δεν είναι λίγοι οι εκπαιδευτικοί σε όλη την Ελλάδα που επέλεξαν να χρησιμοποιήσουν αυτό το μέσο στις εκπαιδευτικές δραστηριότητες της τάξης τους. Η κατασκευή ενός ιστολογίου είναι ιδιαίτερα απλή, δεν κοστίζει τίποτα, και προσφέρει δυνατότητες προβολής και δημοσίευσης ακόμα και σε παγκόσμιο επίπεδο. Η δημοσίευση ενός άρθρου επιτυγχάνεται με ένα κλικ του ποντικιού ενώ ακόμα απλούστερο είναι για έναν επισκέπτη του ιστολογίου να σχολιάσει κάποια δημοσίευση.

α)Στην πρώτη περίπτωση, συσσωρεύουν εκπαιδευτικό υλικό (ασκήσεις, σημειώσεις, κλπ) και το εκθέτουν προς σχολιασμό από μαθητές και συναδέλφους. Μέσα από αυτό το διάλογο, το υλικό διαδίδεται και βελτιώνεται.

Β)Στη δεύτερη και πιο διαδεδομένη περίπτωση, ο εκπαιδευτικός αναθέτει στους μαθητές μια σύνθετη ομαδική εργασία (project). Η δυνατότητα ομαδικής επεξεργασίας και επικοινωνίας που προσφέρει το ιστολόγιο, το κάνει ιδανικό για το συντονισμό της εργασίας. Αλλά και ο εκπαιδευτικός μπορεί να ελέγχει την πορεία εξέλιξης του έργου συνολικά και να παρεμβαίνει ισότιμα. Στο τέλος της εργασίας, η δουλειά που έχει γίνει είναι άμεσα δημοσιεύσιμη στον παγκόσμιο ιστό.

2^ο είδος:Ιστολόγιο εκπαιδευτικού που απευθύνεται στους συναδέλφους του.

Στο περιεχόμενο του μπορούν να περιληφθούν, προτάσεις για τη διδασκαλία συγκεκριμένων αντικειμένων, ενημέρωση για ενδιαφέρουσα βιβλιογραφία και πηγές από το διαδίκτυο, προτεινόμενες πειραματικές δραστηριότητες, επισημάνσεις για τις παρανοήσεις των μαθητών, προσωπικές μαρτυρίες από τη ζωή του ανθρώπου που εργάζεται στο χώρο της εκπαίδευσης κ.α. Προς την ίδια κατεύθυνση, δηλαδή αυτή της επικοινωνίας μεταξύ των εκπαιδευτικών στοχεύουν και τα ιστολόγια – κοινότητες. Μιλάμε για ιστολόγια στα οποία συν-γράφονται από περισσότερους από έναν εκπαιδευτικούς και προσπαθούν να αποτελούν σημεία συνάντησης απόψεων.

3^ο είδος:Ιστολόγιο σχολικής τάξης.

Μπορεί να είναι το κοινό ιστολόγιο εκπαιδευτικού και μαθητών στο οποίο να καταγράφεται η καθημερινή δραστηριότητα της τάξης, η διδασκαλία ενός συγκεκριμένου αντικειμένου, μια εκπαιδευτική εκδρομή ή επίσκεψη, η ανάληψη μιας πρωτοβουλίας σχετικής με το περιβάλλον, την αγωγή υγείας, ο σχολιασμός ενός βιβλίου, η πορεία εργασίας στο πλαίσιο ενός project κ.α.

4^ο είδος:Ιστολόγιο ομάδας μαθητών.

Είναι το ιστολόγιο μιας ομάδας μαθητών στο οποίο αναρτάται: Η πορεία εργασίας που έχουν ακολουθήσει στο πλαίσιο μιας δραστηριότητας που τους έχει ανατεθεί, μεμονωμένα ή εντός ενός ευρύτερου project στο οποίο μετέχει όλη η τάξη. Τελικά, η εργασία που δημοσιεύεται σε ιστολόγιο δεν τερματίζει με τη λήξη της σχολικής χρονιάς. Το ιστολόγιο παραμένει στον παγκόσμιο ιστό, ανοιχτό σε σχολιασμούς και συζητήσεις και συνεχίζει να διαδραματίζει τον εκπαιδευτικό του ρόλο, τόσο προς τους μαθητές που το έφτιαξαν, όσο και προς άλλους (μαθητές άλλων σχολείων, επόμενες γενιές κτλ.) Οι μαθητές που συμμετέχουν στην εργασία, αισθάνονται ικανοποίηση με την ολοκλήρωση και την τόσο ζωντανή παρουσίασή της, ενώ μαθαίνουν να συνεργάζονται και μάλιστα ηλεκτρονικά.

5^ο είδος:Ιστολόγιο σχολικής μονάδας.

Μερικές σχολικές μονάδες έχουν αναρτήσει ιστολόγια-εφημερίδες, στα οποία καταγράφονται ποικίλα στιγμιότυπα από τη δραστηριότητά τους (αγώνες της σχολικής ομάδας, παραστάσεις της θεατρικής ομάδας, παρουσίαση βιβλίων κ.α.) Με ένα ιστολόγιο οι μαθητές μπορούν να στήσουν τη σχολική εφημερίδα τους, να την ανανεώνουν συχνά και να τροφοδοτούν τα άρθρα τους με δημιουργικές συζητήσεις, είτε μεταξύ τους είτε και με συμμαθητές τους από άλλες τάξεις και σχολεία σε ολόκληρη τη χώρα ή και σε άλλες χώρες.

6^ο είδος:Ιστολόγιο στελέχους της εκπαίδευσης (Συμβούλου του Π.Ι., Σχολικού Συμβούλου, κλπ)

Πολλά στελέχη της εκπαίδευσης αλλά και παιδαγωγοί στο αμερικανικό αλλά και σε πολλά ευρωπαϊκά εκπαιδευτικά συστήματα, συνηθίζουν να συντηρούν ιστολόγια. Μέσω αυτών τους δίνεται η δυνατότητα να επικοινωνούν, άμεσα και διαδραστικά τόσο με τους εκπαιδευτικούς, όσο και μεταξύ τους, να ενημερώνουν για την εργασία τους, τις εξελίξεις στην επιστήμη και την παιδαγωγική κ.α.

Πηγή: http://digitalsch.blogspot.com/2009/12/blogs-2.html

Επεξεργασία Βίντεο – JayCut (http://jaycut.com/ )

Το JayCut είναι ένα δωρεάν εργαλείο για την επεξεργασία βίντεο. Σας επιτρέπει να ανεβάσετε και να επεξεργαστείτε οποιοδήποτε αρχείο βίντεο μέσα από ένα διαδικτυακό πρόγραμμα περιήγησης. Μπορείτε επιπλέον να καταγράψετε ένα βίντεο με την κάμερα του υπολογιστή σας και στη συνέχεια να το επεξεργαστείτε. Σε αντίθεση με παρόμοιες εμπορικές εφαρμογές, δεν απαιτεί κάποια εγκατάσταση στον υπολογιστή σας, ούτε σημαντικούς υπολογιστικούς πόρους. Προσφέρει συνεργατική επεξεργασία των βίντεο, δίνοντάς σας τη δυνατότητα να δουλέψετε μαζί με άλλους χρήστες. Εκτός από τη δημιουργία αρχείων βίντεο, επιτρέπει και τη δημιουργία παρουσιάσεων. Με το JayCut μπορείτε να κάνετε μίξη βίντεο και εικόνων, να προσθέσετε μουσική και εφέ, να δημιουργείτε εντυπωσιακές μεταβάσεις από μία σκηνή σε μια άλλη, να προσθέσετε υπότιτλους και να δημοσιεύσετε τις δημιουργίες σας στο YouTube, στο Facebook ή σε κινητά τηλέφωνα.

Επεξεργασία Εικόνας - Aviary Phoenix (http://www.aviary.com/tools/image-editor) 
Το διαδικτυακό εργαλείο Phoenix μας επιτρέπει να επεξεργαστούμε τις εικόνες μας με τρόπο παραπλήσιο με αυτόν του πιο γνωστού Adobe Photoshop και του Gimp. Με το Phoenix, κάποιος μπορεί να πραγματοποιήσει από απλό ρετουσάρισμα εικόνων, μέχρι και την εφαρμογή πολύπλοκων εφέ. Διαθέτει μεγάλη ποικιλία εργαλείων επεξεργασίας και τη δυνατότητα να δουλέψει κάποιος σε διαφορετικά επίπεδα επεξεργασίας (layers) μέσα σε μια εικόνα.

Ενδιαφέρον χαρακτηριστικό του είναι ότι δύο ή περισσότερα άτομα μπορούν να επεξεργαστούν μαζί ένα αρχείο, ή ακόμα και να επεξεργαστεί κάποιος αρχεία που δεν ανήκουν απαραίτητα σε αυτόν (εφόσον το επιτρέπει ο ιδιοκτήτης τους). Επίσης, είναι δυνατός ο ορισμός συγκεκριμένων συνεργατών-φίλων που μπορούν να έχουν συγκεκριμένα προνόμια πάνω στα αρχεία.

Τα αρχεία μπορούν να εισαχθούν από άλλες εφαρμογές όπως το Flickr, το Picasa, και το Facebook ενώ μπορούν να αποθηκευτούν τόσο στο διαδίκτυο όσο και τοπικά στον υπολογιστή του χρήστη.

Ηλεκτρονικά παιδικά βιβλία – Zooburst (http://www.zooburst.com/)

Το εργαλείο Zooburst επιτρέπει τη δημιουργία 3D βιβλίων, δηλαδή τρισδιάστατων αναπαραστάσεων ιστοριών και σεναρίων σε ένα χώρο όπου μπορούν να πάρουν «ζωή» και να γίνει εύκολα και γρήγορα η αναπαραγωγή τους. Τα βιβλία που δημιουργούνται αποτελούνται από χαρακτήρες και αντικείμενα που μπορούν να προσθέσουν οι χρήστες είτε «ανεβάζοντας» δικά τους στοιχεία είτε χρησιμοποιώντας τα ήδη έτοιμα από μια ενσωματωμένη βάση με περισσότερες από 10,000 δωρεάν εικόνες.

Μετά τη δημιουργία του, το βιβλίο μπορεί να προβληθεί από διαφορετικές οπτικές γωνίες στο 3D χώρο, περιστρέφοντας τη κάμερα γύρω από αυτό. Τα αντικείμενα που απαρτίζουν το βιβλίο μπορούν να επιλεγούν με ένα απλό κλικ και στη συνέχεια να προβληθούν πληροφορίες για το καθένα από αυτά. Υπάρχει ακόμα δυνατότητα ηχογράφησης φωνής και ενσωμάτωσής της στους χαρακτήρες της ιστορίας.

Σημαντικό είναι επίσης ότι υπάρχει δυνατότητα ενσωμάτωσης του βιβλίου σε άλλες σελίδες όπως ιστολόγια, wiki και συνεπώς μπορεί να ενσωματωθεί εύκολα στο υπόλοιπο διδακτικό υλικό. Τέλος, τα βιβλία ZooBurst επιτρέπουν τη δημιουργία σχολίων (εφόσον το επιτρέψει ο συγγραφέας) και ουσιαστικά μπορούν να αποτελέσουν εικονικούς χώρους συζήτησης όπου οι αναγνώστες μπορούν να αλληλεπιδρούν μεταξύ τους, να ανταλλάσσουν ιδέες, να τις αξιολογούν κ.α.

Δημιουργία Comics - Pixton (http://www.pixton.com/)

Το Pixton είναι ένα online εργαλείο δημιουργίας κόμικς! Επιτρέπει στους χρήστες να δημιουργήσουν εξαιρετικά εύκολα και γρήγορα τις δικές τους ιστορίες, με τους δικούς τους πρωταγωνιστές. Δεν απαιτεί κάποιες ιδιαίτερες γνώσεις γραφιστικής, παρά μόνο φαντασία και όρεξη. Υπάρχουν έτοιμα πρότυπα κόμικς, αλλά δίνεται η ελευθερία για περαιτέρω αλλαγές για αυτούς που θέλουν να ασχοληθούν περισσότερο. Σε κάθε σελίδα του κόμικ, εμφανίζεται μία οριζόντια και μία κάθετη μπάρα επιλογών, από την οποία μπορείτε να επεξεργαστείτε τους χαρακτήρες και τα λεγόμενά τους.

Όλα τα κόμικς μπορούν να εκτυπωθούν, να αποθηκευτούν στον υπολογιστή σας και να δημοσιευθούν σε κοινωνικά δίκτυα, όπως το Facebook. Στη βασική του έκδοση το Pixton προσφέρεται δωρεάν. Αν θέλει ο εκπαιδευτικός να αξιοποιήσει τις προχωρημένες δυνατότητες που παρέχει το Pixton στα πλαίσια ενός σχολείου για έργα μεγαλύτερων ομάδων, τότε υπάρχει αντίστοιχη χρέωση.

Πολυμεσικές Παρουσιάσεις – Animoto (http://animoto.com)

Το Animoto επιτρέπει τη δημιουργία βίντεο-παρουσιάσεων για να μοιραστείτε τις φωτογραφίες σας με εντυπωσιακά εφέ κίνησης, συνοδευόμενες από το αγαπημένο σας τραγούδι. Το Animoto αναλύει τις φωτογραφίες και τη μουσική σας και συγχρονίζει ήχο και εικόνα σε ένα μοναδικό βίντεο στο οποίο γίνεται η παρουσίαση των εικόνων σας. Το βίντεο μπορείτε να το κατεβάσετε ή να το μοιραστείτε online στο YouTube, Facebook, MySpace, Friendster ή όπου αλλού θέλετε. Το τελικό αποτέλεσμα μοιάζει πραγματικά ως δημιούργημα επαγγελματία.

Για να δημιουργήσετε το δικό σας βίντεο επιλέγετε πρώτα τις φωτογραφίες που θέλετε να ενσωματώσετε και τις ανεβάζετε από τον υπολογιστή σας ή από κάποια ιστοσελίδα όπως το Flickr. Μετά επιλέγετε τη σειρά εμφάνισης των φωτογραφιών και σε ποιες από αυτές θέλετε να δώσετε περισσότερη έμφαση. Τέλος ανεβάζετε το μουσικό κομμάτι με το οποίο θα συνοδεύσετε το βίντεο ή επιλέγετε ένα από την υπάρχουσα συλλογή. Τα υπόλοιπα τα αναλαμβάνει το Animoto, ενώ σας ενημερώνει για τα στάδια της παραγωγής του βίντεο μέχρι την ολοκλήρωσή του.

Όταν ένας εκπαιδευτικός δημιουργήσει ένα λογαριασμό στο Animoto έχει τη δυνατότητα να δημιουργήσει λογαριασμούς και για τους μαθητές του, δίνοντας το email τους. Το Animoto στη δωρεάν του έκδοση σας επιτρέπει να δημιουργήσετε παρουσιάσεις διάρκειας 30 δευτερολέπτων τις οποίες μπορείτε να μοιραστείτε διαδικτυακά αλλά όχι να τις «κατεβάσετε» στον προσωπικό σας υπολογιστή.

ΟΦΕΛΗ ΚΑΙ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ ΓΙΑ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ WEB 2.0

Οι εκπαιδευτικοί εξακολουθούν να διδάσκουν κυρίως με βάση γραπτό υλικό, αν και τον τελευταίο καιρό γίνεται μια στροφή σε πρωτοβουλίες Web 2.0

Τώρα οι εκπαιδευτικοί μπορούν να βρουν όλο το υλικό που χρειάζονται, δωρεάν στο Διαδίκτυο.

Υπάρχει μια δημοφιλής υπόθεση ότι τα Web 2.0 εργαλεία είναι πολύ αποτελεσματικά για τους μαθητές και πιστεύουμε ότι, σε κάποιο βαθμό, αυτό πράγματι ισχύει για ορισμένους. Ωστόσο, δε λειτουργεί τόσο, όσο αναμενόταν. Γιατί; Μήπως επειδή οι εκπαιδευτικοί δεν προσπαθούν; Όχι. Σε κάθε σχολείο, υπάρχει ένας σκληρός πυρήνας οπαδών των νέων τεχνολογιών και, γενικά, οι υπόλοιποι κινητοποιούνται. Νομίζουμε όμως ότι υπάρχουν άλλες δυσκολίες.

Για παράδειγμα, οι εκπαιδευτικοί χρησιμοποιούν Web 2.0 εφαρμογές για να συνεργάζονται οι μαθητές, υποθέτοντας πως τους αρέσει, αφού χρησιμοποιούν ήδη εκτενώς msn, facebook κλπ. Ως εκ τούτου, το μήνυμά μας είναι ότι αν θέλουμε να αξιοποιήσουμε το Web 2.0 προς όφελός μας, θα πρέπει να προσπαθήσουμε να κατανοήσουμε τη δυναμική του και να σχεδιάσουμε μια συνέχεια μεταξύ διασκέδασης και σχολικής χρήσης.

Πηγή: Vickery, Graham; et al. (2007). Participative web and user-created content: web 2.0, wikis and social networking.

Γεωργιάδης  Ρέμος

Γρηγορόπουλος Γιώργος

Παναγιωτίδης Αλέξης 

Στραπάτσας  Αχιλλέας

Χριστοδουλίδης Θεοδόσης